Herken je dat? Je ligt op zondagavond urenlang in bed te woelen en dat terwijl je de volgende ochtend weer vroeg naar werk of school moet. Een slapeloze nacht, een vermoeiende dag en extreme wallen als resultaat. Vandaag alles over het zogenoemde ‘zondag-op-maandag-probleem’!
De één schakelt zonder moeite van het weekend over op een werk- of schoolweek, terwijl de ander daar juist aan moet wennen en heeft daardoor elke week eigenlijk last van een slapeloze zondagnacht. Ik val absoluut in die laatste categorie. Ik heb al héél veel zondagen achter de deur waarop ik niet in slaap kon vallen en ik dus op maandag als een zombie door het leven ging.
Na wat research schijnt het zogenoemde ‘zondag-op-maandag-probleem’ vooral een belangrijke oorzaak te hebben. Let me introduce you: de social jetlag. Doordeweeks ben je lekker aan het werk of ben je druk bezig met school en heb je, als het goed is, een vast ritme te pakken dat goed bij je past. Maar als het weekend eenmaal is begonnen gaan alle remmen weer los. Je gaat gezellig wat drinken met vrienden, maakt late avonden in de stad en je bent dus in de late uurtjes nog wakker. De volgende dag slaap je dan wat langer uit om zo dat ene late nachtje te compenseren. Hierdoor wordt het omschakelen van het weekendritme naar het weekritme moeilijk omdat beide ritmes van elkaar verschillen. Het resultaat? Tijdens die omschakeling kan je vaak niet slapen. Kortom: de social jetlag in een notendop.
Maar wat doe je dan om dat zondag-op-maandag-probleem te voorkomen? Niet meer gezellig met vrienden in het weekend afspreken is vaak geen optie, want je wilt natuurlijk wel sociale, gezellige en leuke weekenden hebben. Gelukkig zijn er wel wat handige trucjes om die slapeloosheid onder handen te nemen. Want alle kleine beetjes helpen!
Ritme. Ten eerste kan je natuurlijk proberen om in het weekend hetzelfde ritme als doordeweeks te behouden. Dat wordt het meest aangeraden als je slaapproblemen hebt. Heb dan altijd een vast slaapritme waar je lichaam vertrouwt mee is. In het weekend is dit misschien niet zo haalbaar, maar maak het dan niet al te gek en gooi je slaapritme niet compleet om.
Uitslapen. Probeer lang uitslapen te voorkomen. Als je op zondag pas om 12 uur je bed uitrolt is de kans groot dat je ’s avonds nog niet moe genoeg bent om op tijd te gaan slapen om zo voldoende nachtrust te krijgen. Dus hup, vroeg uit de veren!
Bewegen. Bewegen helpt! Maak er dus een actieve zondag van en ga lekker bewegen. Hierdoor raak je sneller moe en kan je jouw energie kwijt. Maar sport niet te laat in de avond. Dan werkt het juist averechts omdat je vlak na het sporten vaak nog een energieboost krijgt.
Rustige avond. Maak er een ontspannende en rustige zondagavond van. Ga lekker lang in bad of onder de douche, lees een boek of ga zelfs mediteren! Kortom: no stress, just chill! Hierdoor kom je tot rust en raak je sneller slaperig.
Geen ramp. Een nachtje te weinig slaap is natuurlijk heel vervelend, maar het is niet het einde van de wereld. Je komt de dag dan ook wel door, ook al is het met wat meer moeite. Maak je er dus voor het slapen er niet te druk om. Denk positief en prent in dat je wél lekker zal slapen. En als je dan alsnog lang ligt te woelen, probeer dan het hoofd koel te houden en onthoud dat je door te rusten (niet te verwarren met slapen) jouw batterij ook enigszins oplaadt.
