Vraag een willekeurige Nederlander of hij weet hoeveel statiegeld er op een krat bier zit, en de kans is groot dat hij het bij benadering wel weet. Maar de precieze bedragen? Die zijn vaak onbekend terrein. Terwijl er behoorlijk wat te verdienen valt met die rammelende lege kratten in je schuur. In dit artikel duiken we diep in de wereld van statiegeld op bierkratten, want geloof ons: daar zit meer achter dan je denkt.
De basis: wat is statiegeld eigenlijk?
Voor de goede orde: statiegeld is een systeem waarbij je bij aankoop van een product (zoals bier in een krat of fles) een extra bedrag betaalt. Dat bedrag krijg je terug zodra je de lege verpakking weer inlevert. Het doel? Duurzaamheid stimuleren en afval verminderen. In Nederland doen we dat al decennia met succes – en bier speelt daarin een hoofdrol.
Dat statiegeldsysteem is zo ingeburgerd dat we er nauwelijks meer bij stilstaan. Toch wordt er jaarlijks voor miljoenen euro’s aan lege kratten en flesjes niet teruggebracht. En laten we eerlijk zijn: dat is zonde van het geld én van het milieu.
Hoeveel krijg je precies terug?
Het bedrag dat je terugkrijgt, hangt af van de verpakking. Hier de meest voorkomende:
- Een vol krat met 24 flesjes levert je €3,90 op
- Alleen het krat (zonder flesjes) is goed voor €1,50
- Per leeg bierflesje krijg je €0,10 terug
- Voor een beugelfles (zoals van Grolsch) ligt dat bedrag op €0,20
Die bedragen klinken misschien bescheiden, maar ze tikken behoorlijk aan wanneer je een paar kratten hebt staan. Heb je bijvoorbeeld drie volle lege kratten liggen? Dan heb je zomaar bijna een tientje in handen. En dát is weer genoeg voor een speciaalbiertje of twee uit de bier top 100.
Waarom wordt statiegeld niet altijd ingeleverd?
Het antwoord is simpel: gemakzucht. Veel mensen bewaren hun kratten ergens in een hoek van de schuur, zweren dat ze ‘morgenochtend’ nog even langs de supermarkt rijden, en vergeten het vervolgens. Anderen weten simpelweg niet dat ook het lege krat geld waard is, zelfs zonder flesjes.
Ook is er soms verwarring over de regels. Niet elke supermarkt accepteert bijvoorbeeld elk merk krat, en sommige emballageautomaten zijn kieskeurig wat betreft beschadigingen. Toch loont het om even door te zetten – zeker als je bedenkt dat het letterlijk geld oplevert.
Waar kun je bierkratten inleveren?
Bij vrijwel elke supermarkt met een emballageautomaat kun je terecht met je lege bierkratten. Deze handige machines (lees: robotvrienden van de bierliefhebber) scannen je krat en flesjes en spugen een bon uit waarmee je je statiegeld terugkrijgt aan de kassa.
Meer weten over hoe zo’n apparaat werkt? De Wikipedia-pagina over de emballageautomaat legt het haarfijn uit.
Sommige supermarkten accepteren alleen volle kratten met het originele aantal flesjes. Heb je een krat met bijvoorbeeld maar 20 flesjes? Dan is het slim om de ontbrekende exemplaren aan te vullen met andere statiegeldflesjes – van hetzelfde formaat uiteraard. Zo voorkom je gedoe aan de automaat.
Wat gebeurt er met die kratten en flesjes?
Zodra je je lege krat inlevert, begint er een nieuw avontuur voor het krat én de flesjes. Ze worden schoongemaakt, geïnspecteerd op beschadigingen en daarna opnieuw gevuld. Deze hergebruikcyclus kan voor een flesje wel tot 40 keer doorgaan. Niet alleen bespaart dat grondstoffen en energie, het voorkomt ook dat er extra afval ontstaat.
Wist je trouwens dat sommige brouwerijen, zoals de bierbrouwerij in Eindhoven, hun productieproces helemaal hebben afgestemd op duurzaamheid en hergebruik? Kleine brouwerijen maken hier het verschil – niet alleen in smaak, maar ook in hun impact op de planeet.
Kan het statiegeldsysteem beter?
Er gaan regelmatig stemmen op om het systeem uit te breiden. Denk aan statiegeld op blikjes, kleine flesjes en andere drankverpakkingen. Sommige landen, zoals Duitsland, hebben al veel uitgebreidere systemen dan wij in Nederland. Het zou zomaar kunnen dat je in de toekomst ook statiegeld krijgt voor je halve liter IPA-blik uit het speciaalbierpakket.
Over IPA’s gesproken: heb je geen zin om met kratten te slepen, maar wél trek in variatie? Kijk dan eens naar een bier abonnement. Daarmee krijg je iedere maand verrassende speciaalbieren thuisbezorgd – geen krat nodig, maar wél veel smaak.
Wat levert statiegeld de maatschappij op?
Naast het directe financiële voordeel voor jou als consument, is er ook een groot maatschappelijk voordeel. Door het inleveren van lege kratten en flessen wordt er minder afval geproduceerd, minder glas ingezameld voor recycling en dus minder CO2 uitgestoten. Tel uit je winst.
Daar komt bij dat de statiegeldregeling ook zorgt voor een stukje bewustwording. We denken vaker na over de levenscyclus van producten en over de gevolgen van ons koopgedrag. En dat is geen luxe in een tijd waarin duurzaamheid steeds belangrijker wordt.
Bierliefhebber? Dan hoor je dit te weten
Als echte bierfan weet je natuurlijk dat het niet alleen gaat om wat er in de fles zit, maar ook om wat je ermee doet als die fles leeg is. De charme van speciaalbier zit hem niet alleen in de smaak, maar ook in het verhaal erachter – van brouwproces tot hergebruik.
Een goed voorbeeld van die passie en kennis vind je terug in de bier top 100, waar je pareltjes ontdekt die je anders nooit had geproefd. Combineer dat met het gemak van statiegeld inleveren en je hebt als bierfan het beste van twee werelden: lekker én verantwoord.
Dus: wat moet je nú doen?
Heb je na het lezen van dit artikel het gevoel dat er ergens in je huis nog een krat op je staat te wachten? Grote kans van wel. Tijd om de schuur of kelder in te duiken, die kratten in de auto te gooien en een rondje supermarkt te doen. Misschien levert het je niet alleen geld op, maar ook inspiratie om iets nieuws te proberen – zoals een mooi blond bier van een duurzame brouwerij.
En onthoud: statiegeld is geen stoffig systeem uit de jaren ’90. Het is actueel, relevant en – als je het goed aanpakt – ook nog eens best lucratief.